13 Ağustos 2015

Dune Çocukları (#3)


Dune Çocukları - Children of Dune
Frank Herbert
Çeviren: Dost Körpe
Kabalcı Yayınevi
Eylül 2008 (1. basım)
545 sayfa

* Bu yazıda serinin ilk iki kitabı olan Dune ve Dune Mesihi hakkında gereğinden fazla bilgi olabilir. Çünkü o kitaplar hakkında spoiler vermeden üçüncü kitabı anlatmak biraz zor. Ona göre okuyun.

Dune Çocukları'nı okurken biraz sıkılmaya başladım. İlk üç kitabın ilk basım tarihleri (1965, 1969, 1976) arasında yıllar varken birer kitaplık aralarla okumak fazla yükleme yaptı. O yüzden, dördüncü kitaba geçmeden önce birkaç kitap daha okuyup olaydan azıcık uzaklaşmak istiyorum. Peş peşe okumanın yarattığı sıkıntı dışında, bu kitaptaki yazım hataları ilk iki kitaptakinden daha fazla. Fakat her şey bir yana, serinin görkemi yerli yerinde duruyor ve yine çok iyi bir roman!

Dune Mesihi'nin finalinden dokuz yıl sonra başlıyor roman. Müeddib'in ikiz çocukları Leto ve Ganimet, anne ve babalarının yokluğunda halaları Alia, üvey anneleri Irulan ve Fremen naibi Stilgar'ın sorumluluğunda büyüyorlar. Çocuklar dokuz yaşında olsa da, Alia gibi rahimde doğmuşlar yani henüz dünyaya gelmeden önce bilinç kazanmışlar ve zihinlerinde atalarının binlerce yıllık tecrübelerini taşıyorlar. Rahimde doğanlar, Bene Gesseritlere göre hilkat garibesi olma riski taşıyor; bilinçlerindeki güçlü kişiliklerden biri baskın çıkıp vücudu ele geçirebiliyor ve bu çok tehlikeli. Özellikle de ikizleri dikkatle takip eden Bene Gesseritlerin genetik planları için...

Alia, imparatorluğu yönetiyor ama başarılı olduğu söylenemez. İmparatorluk, batıl bir din ve gittikçe artan baskı ile yönetiliyor. Müeddib'in yaratmaya çalıştığı öğreti çökmüş ve memnuniyetsiz sesler yükselmeye başlamış. Bir yandan imparatorluğu yönetirken bir yandan da zihnindeki diğer kişiliklerle savaşan Alia sonunda pes etmiş ve en korktuğu şeye, bir hilkat garibesine dönüşmüş. İkizler bunun farkında ve aynı hataya düşmemek için ellerinden geleni yapıyorlar; babaanneleri Jessica yıllar sonra Dune'a geri dönüp Alia ile yüzleşiyor. Alia'nın planları, Jessica'nın planları, Leto ve Ganimet'in planları birbirine giriyor; zavallı Stilgar kime güveneceğini şaşırıyor. İlk iki kitaptaki gibi bolca iktidar çekişmesinin yanına bir de aile içi çekişmeler ekleniyor bu sefer. Leto, çok cüretkar bir plan yapıyor ve kız kardeşini de ikna ettikten sonra planını gerçekleştirmeye girişiyor.

Kim olduğu bilinmeyen kör bir vaiz ortaya çıkıyor, Müeddib'in öğretilerine ve Alia'ya karşı kâfirce suçlamalarda bulunuyor. Jessica, ayrıldığı Bene Gesserit rahibelerine tekrar katılmış, kızına karşı torunlarını korumaya ve kendi planına yöneltmeye çalışıyor. Bene Gesseritler, büyük planlarının gecikmeli de olsa işleyeceğini umuyorlar. Tahttan indirilen Corrino Hanedanının veliahtı Farad'n, bütün bu olayların içinde kendine yer edinmeye, imparatorluğu geri almaya çalışıyor. Önemli karakterler, yan karakterler, hedefler, hikayeler... Devasa Dune evreni içindeki karmakarışık bir dönemi anlatıyor bu kitap, okurken odaklanmak gerekiyor. Bölüm başlarındaki alıntılarla da yine çok güzel şeyler anlatıyor Herbert. Bu alıntılardan en beğendiğimi paylaşayım, Bene Gesserit eğitim el kitabından:
"Başarılı bir dinin savunması gereken popüler tarih yanılsamaları vardır. Kötüler asla başarılı olamaz; güzelliği ancak cesur olanlar hak eder; dürüstlük her zaman iyidir; eylemler sözlerden daha etkilidir; erdemli olan hep kazanır; iyi bir iş yapan zaten ödülünü almıştır; insan ne kadar kötü olursa olsun düzeltilebilir; dinsel tılsımlar insanı iblislerce zaptedilmekten korur; kadim sırları ancak kadınlar anlatabilir; zenginler mutsuzluğa mahkûmdur..."

2 yorum:

  1. Merhaba
    İkinci kitaba göre daha hızlı ilerleyen bir kitap oldu benim için. Yalnız Dune Serisi benim beklediğimden farklı çıktı. Bunu tüm kitapları okuduktan sonra genel bir yorumunu yazarım. Bunun yanında gerçekten bir çok olayın döndüğü ve karşıklaştığı bir hikaye oldu. Diğerine göre daha çok hoşuma gitti. F.Herbert'in en çok hoşuma giden şeylerinden bir tanesi de din-siyaset üzerine olan analizleri. Not almadım bunları ama gerçekten çok iyi analiz etmiş demek ki analizleri çoğu doğru. Hatta biz bazılarını yaşıyoruz. Altın yolu merak ettirerek kitabı bitirdi bana. Yalnız kitapta hatırlayamadığım bir olay var. Vaize ne oluyor bir türlü hatırlayamıyorum. Bunu hatırlıyorsan banada yazarsan sevinirim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben demiştim ikinci kitapta sakın bırakma diye :)
      Vaize ne olduğunu ben de hatırlamıyorum şu an, üzerinden çok kitap geçti.

      Sil