Asi Gezegen Tyrran (Baskan #8) - Sonsuzun Tohumları

Asi Gezegen Tyrran - The Stars, Like Dust
Isaac Asimov
Çeviren: Orhan Yüksel
Baskan Yayınları
Kurgu Bilim Dizisi 8
1983
240 sayfa

Sonsuzun Tohumları - The Stars, Like Dust
Isaac Asimov
Çeviren: Alev Yemenici
Altın Kitaplar Yayınevi
Ağustos 1984 (1. basım)
319 sayfa

Size komik bir şey söyleyeceğim. Yukarıda kapaklarını gördüğünüz iki kitap, aynı kitap aslında! Ve ben bunu, ikinci kitabın yarısına gelene kadar fark etmedim. (Bu arada, kapak fotoğraflarındaki flaş patlamaları için üzgünüm. Bugün burada hava kapalı, güneşten yararlanamayınca -en acelesinden- böyle oldu fotoğraflar)

Asi Gezegen Tyrran'ı, Baskan Kurgu-Bilim Serisi basmış, 1983 yılında. Bendeki kopyasını birkaç yıl önce, yanılmıyorsam Antalya'da bir sahafta bulmuştum. Kitap benden önce inşaat mühendisi Turgay Turhan'a aitmiş; kendisini tanıyorsanız selamlar... Sonsuzun Tohumları'nı ise birkaç gün önce Aşiyan Sahaf'tan aldım; Altın Yayınları, 1984 baskısı.

Asimov görünce gözüm döndüğü için, ayrıca Sonsuzun Tohumları adını daha önce duymadığıma emin olduğum için (her zaman yaptığım gibi) konusu neymiş diye bakmadan aldım kitabı. Fakat okudukça, zaman zaman dejavu dediğimiz hisse kapılmaya başladım, ben bu konuyu sanki daha önce okumuştum! Kitaplığımdaki diğer Asimov kitaplarına göz atmak, ancak kitabı yarıladıktan sonra aklıma geldi. "Bir dakika yaa!" nidası eşliğinde, Asi Gezegen Tyrran'ı raftan çıkardım, şöyle bir karıştırdım. Ve sonuç: aynı kitap, farklı yayınevi, farklı çeviri. Orhan Yüksel çevirisini okumamın üzerinden epey zaman geçti, o yüzden karşılaştırma yapamıyorum; hangi çevirinin daha iyi olduğu hakkında hiçbir fikrim yok.

Daha komiği, aynı olay (yine bir Asimov kitabında) daha önce de başıma gelmişti. Vakıf serisini İthaki'den aldım ben, yeni baskılarından. Aylar sonra bir sahafta bulduğum Altın Galaksi adlı, 1983'te Altın Yayınları tarafından basılmış olan Asimov kitabını aldım. Eve gelip kitaba baktığımda fark ettim, aldığım kitap aslında Vakıf ve İmparatorluk'muş. Olsun, çeşit oluyor işte... Sanırım Altın Yayınları'nın bilimkurgularını almadan önce, kitaplara daha dikkatli bakmam gerekiyor.

Gelelim Asi Gezegen Tyrran'a, ya da Sonsuzun Tohumları'na; hangisini tercih ederseniz...

Gerçi yazım tarihlerini karşılaştırmadım ama, bu kitap Vakıf serisinin provası olarak yazılmış sanki. İnsan ırkı galaksiye yayılmış; güneş sistemleri içinde yerel yönetimler, hakimiyet alanını genişletmeye çalışan saldırgan yöneticiler, ihanet, komplo teorileri... Neler neler!

Kitap, Windsor Efendisi'nin oğlu Biron Farrill'la başlıyor. Arz'da bir üniversite yurdunda kalan Biron, bir suikaste kurban olmaktan son anda kurtuluyor; babasının bir asi birliği ile birlikte çalıştığını ve öldürüleceğini öğreniyor. Babasının yerine yeni efendi olacağı için, daha önce pek bilmediği bir politika, entrika, isyan dünyasında buluyor kendini. Sonrası hem macera, hem eleştiri. İsyan edenler başa geçtiğinde, kendi monarşilerini kurarsa değişen bir şey olmaz diyor Asimov, kısaca. Macera için ise, gereken her şey var. Üst-uzay sıçramaları da var. Bir an önce hayata geçirilmesi gereken, ışık yılları dolusu mesafeyi birkaç saniyede aşmayı sağlayan süper yöntem! Çeşitli uzay gemileri içinde, uzay boşluğunda oradan oraya sıçrarken farklı gezegenlerde geziyoruz, Atbaşı Nebulası'nın içinde yıldız arıyoruz; uzay çağı öncesinden kalan, bir söylentiye göre baskıcı rejimin yıkılmasını sağlayacak olan bir belgenin peşinden koşuyoruz. Sonunda Asimov yine okurunu şaşırtıyor, düğüm olmuş konuyu çözüyor. Okunmalı.