26 Ağustos 2019

Safsatalar: Aklın Kırk Haramisi


Safsatalar: Aklın Kırk Haramisi
Tevfik Uyar
Destek Yayınları
Mart 2019 (1. basım)
256 sayfa

Hani ad hominem vardır, argumentum ad personam vardır, bunlara benzeyen başka başka Latince terimler vardır, bildiniz mi? Bir kısmını bildiğinize eminim. Ben bir kısmını biliyordum ama ya isimlerini karıştırıyor ya da bildiğim şeye isim uyduramıyordum. İşte, Tevfik Uyar'ın kitabı bu sorunu ortadan kaldırıyor. Safsataları, yani "hatalı akıl yürütme" yollarını listeliyor, güzelce açıklıyor. Bunu yapan ilk kaynak değil, bunu yapan ilk Türkçe kaynak da değil ama kitaplıkta bulundurmak için güzel bir kaynak. Baştan sona yavaş yavaş okumak isteyenler için de gayet uygun.

Kitapta (yanlış hatırlamıyorsam hepsi daha önce literatüre girmiş) kırk adet safsata var. Hepsi için birkaç diyalog örneği, açıklama ve o safsataya nasıl savunma geliştirileceğini içeren bölümlere ayrılmış kitap. Adam karalama ile başlıyor, cımbızlama safsatası ile devam ediyor, safsata safsatası (evet...) ile bitiyor.

Kitaptaki bilgileri birçok yerde bulabilirsiniz, Tevfik Uyar da kaynakçayı eklemiş zaten eserinin sonuna ama derli toplu bir kaynak olarak ben çok sevdim. Kitaplığımdaki varlığına mutlu olduğum kitaplardan biri oldu bu. Kitaptan birkaç safsata örneği verip gideyim ben.

(Cımbızlama safsatası)
- Türkiye siyasetinde kadınlara yer vermiyorlarmış da, falan da filan da... İşleri güçleri eleştirmek. Oysa bizim kadın başbakanımız bile oldu.

(İstisna safsatası)
- Ben hiçbir zaman dedikodu yapmam.
- Yahu daha geçen Ayten Hanımların dedikodusunu yapıyordun?
- O özel bir meseleydi, o günlük yaptım. Yoksa işim olmaz.

(Yanlış ikilem -siyah beyaz- safsatası)
- Yüklenme bu kadar çocuğa. İstediği mesleği kendi seçsin.
- Doktor olmasın da serseri mi olsun?