10 Eylül 2015

Zarif Bir Cinayet Gecesi


Zarif Bir Cinayet Gecesi - They Do It With Mirrors
Agatha Christie
Çeviren: Çiğdem Öztekin
Altın Kitaplar Yayınevi
Mart 2014 (2. basım)
232 sayfa

Kitabın başlığına, yani Türkçe başlığına, bakınca frak giyen bir katil ya da dantelli parasolü ile kırıtan bir katil ya da hiç olmazsa cinayet işlerken serçe parmağını havaya kaldıran bir katil bekliyordum. (Evet, benim serçe parmağım hâlâ kendini zarafet timsali zannediyor; çünkü iyileşmek bilmiyor.)  Fakat kitabın ismini öyle bir çevirmişler, öyle bir çevirmişler ki, neye çevirdiklerini kendileri de pek bilememişler. Yani hayır, katilin serçe parmağının havada olduğunu pek zannetmiyorum. Ama güzel kitap. Üstelik benim için iki ayrı önemi var bu kitabın.

Öncelikle, Zarif Bir Cinayet Gecesi, bir Miss Marple hikayesi ve ben bu kadından biraz bahsetmek istiyorum. Miss Marple, bence hak ettiği değeri bulamamış bir polisiye karakter. Tamam, bir Sherlock Holmes değil ya da Hercule Poirot'nun karikatürize zekasına erişemez fakat sıradan, tatlı bir yaşlı kadın ve böyle bir kadının çok başarılı bir dedektif olması tuhaf biçimde güzel. Miss Marple, eskiden her mahallede bulunan, balkonda oturup gelenin geçenin kaydını tutan ve kimin ne haltlar karıştırdığını çok iyi bilen apartman teyzelerine benziyor aslında. İngiltere'nin küçük bir köyünde yaşayan, tonton, şirin, nazik, tam da dertleşilecek bir insan. Fakat, bütün bunların yanında, insanların kötü olduğuna ve herkesin olabilecek en kötü şeyi yapabileceğine inanıyor. Bu özellikleri, keskin zekası ve hafızası ile birleştiğinde Miss Marple bir cinayet sahnesinde kimin yalan söylediğini, kimin cinayet için nedeni olduğunu, olaydaki tutarsızlıkları görüyor; çoğunlukla köyünde daha önce yaşanan olaylarla ya da tanıdığı kişilerle benzerlikler buluyor ve hooop, olayı çözüyor!

Bu kitapta, Miss Marple eski bir okul arkadaşıyla buluşuyor; arkadaşının kız kardeşi hakkındaki endişelerini dinliyor ve söz konusu kardeşi ziyaret edip duruma bir göz atmayı kabul ediyor. Marple'ın ziyarete gittiği kardeş, sorunlu çocukların eğitimi ve psikolojisi ile uğraşan kocası ile birlikte, kocaman bir evde yaşıyor. Evde kendisi ve kocasının dışında, kızı, evlat edindiği diğer kızının kızı ve kocası, ikinci kocasının çocukları, yıllardır yanında çalışan asistanı, psikologlar, öğretmenler... var. Arazinin içindeki bir bina ise suçlu çocuklar için rehabilitasyon merkezi olarak kullanılıyor. Ortam bu, olaylar karışık. Neyse ki, Miss Marple orada.

Kitabın ikinci önemi ise, tamamen kişisel. İlk kez bir Agatha Christie kitabında, katilin kim olduğunu ve cinayeti nasıl işlediğini cinayetten hemen sonra çözdüm ve çözümüm doğru çıktı! Hmm... Kitap için biraz olumsuz bir yorum olabilir bu, neyse artık, ne yapalım. Çözdüm ben.

7 yorum:

  1. Annemin çok geniş bir Agatha C. Koleksiyonu var.ergenlikte bir,ok kitabını okudum. Tuhaf bir şekilde Miss Marple'ın olduğu kitaplardaki cinayetleri çözerken hiçbir zaman h. Poirot'nunkileri çözemedim. Daha mı karmaşık yazıyordu diye düşünmeden edemiyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Belki dedektiflerin karakterleri nedeniyle öyle yapmış olabilir? Ne de olsa Marple, Poirot gibi aşırı zeki değil. Ayrıca Christie, Poirot romanlarında hep bir hile yapıyor, esas ipucunu saklayıp en son açıklıyor. :)

      Sil
    2. Ya hayır! Marple daha zeki bence -.-

      Sil
    3. Marple kesinlikle çok zeki Cessiecim, hiç itirazım yok. Aslında "aşırı" ile demek istediğim şey, Poirot'nun karikatürize bir zekası olduğu :)

      Sil
  2. Hile yaptığını fark etmemiştim. Bundan sonra okursam dikkat edeyim :)

    YanıtlaSil
  3. agatha christie bile (kadın olmasına rağmen) karakterleri arasında cinsiyet ayırımı yapıyor bu besbelli..marple neden poirot'dan daha az zeki olsun ki? sanırım içinde bulunduğu elizabeth dönemi ve sonrası ingilteresinin kadına bakış açısını göz ardı edemiyor.nede olsa doğduğu yıllar ingiltere de emmeline pankhurst'un yeni yeni kadın haklarını savunmaya başladığı "fazla erkek" yıllar.hani kadınların hala oy veremediği ve seçilemediği!
    neyse; agatha okuduğum üniversite yıllarında, aynı romanı değişik adlarla okumuştum.yayıncılarımızın beni sinir eden işgüzarlıkları..ayrıca kitap kapağına önem veren birisi olarak eski altın kitaplardaki kapakları da pek beğenmem..ben bu aralar tarihi romana daldırdım burnumu,size iyi okumalar.umarım sağlığınız tamamen düzelmiştir.
    ankaralıkitapkurdu

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teoriniz çok olası, Marple daha mütevazi, "hobi" olarak dedektiflik yapan bir kadıncağız. Öyküleri de ona göre kurmuş Christie. :)

      Kesik parmağım bütün işlevini geri kazandı, teşekkürler :)

      Sil